W czasie wojaży turystycznych po Gminie Świerczów i moich eksploracji terenowych jako opiekuna zabytków po ciekawych miejscach, odnalazłem 3 ponad stuletnie rzeźby-figury nagrobne związane z kultem zmarłych i złożone przy ogrodzeniu cmentarza komunalnego w miejscowości Dąbrowa Namysłowska.
Są to kamienne figury o wysokości ok.1,30m.
Przedstawiają one postacie Jezusa Chrystusa, Matki Boskiej i św. Jana Ewangelisty, znajdują się tam też elementy krzyża betonowego na którym zawieszona była figura ukrzyżowanego Jezusa Chrystusa. Rzeźby te znajdowały się i były usytuowane wg. relacji mieszkańców na starym, nie czynnym już cmentarzu przykościelnym, położonym przy zabytkowym katolickim kościele filialnym pw. Św. Jadwigi w Dąbrowie; prawdopodobnie w latach 70-dziesiątych zostały wraz z ich kamiennymi cokołami zdemontowane a następnie przewiezione na obecny cmentarz komunalny, gdzie złożone pod wzmiankowanym ogrodzeniem od 20 lat podlegają procesowi powolnej degradacji. Podstawy, czy też cokoły tych figur znajdują się w pobliżu ale już za ogrodzeniem cmentarza na terenie pobliskiego lasku.
Odnalezienie zabytkowych rzeźb nagrobnych – sepulkralnych na cmentarzu komunalnym w Dąbrowie zmobilizowało mnie podjęcia działań zabezpieczających z możliwością przywrócenia ich do pierwotnej funkcji kultu jako zabytków twórczości artystycznej dotyczącej sfery pamięci o zmarłych.
Jako społeczny opiekun zabytków wystosowałem odpowiednie pisma dot. zawiadomienia o odnalezieniu w miejscowości Dąbrowa Namysłowska zabytkowych rzeźb; pismami z dn. 16.02.2016r. zwróciłem się do Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Opolu o przeprowadzenie inwentaryzacji terenowej w celu określenia stanu i zabytkowego charakteru tych rzeźb oraz podjęcia stosownych decyzji co do dalszych działań ratowniczo – konserwatorskich.
W moim przekonaniu rzeźby są zabytkami o ponad 100-letniej katolickiej proweniencji i najpewniej pochodzą z terenu cmentarza przy zabytkowym kościele katolickim pw. Św. Jadwigi. Duży krzyż z figurą Jezusa Chrystusa, można zauważyć na widokówce pochodzącej z ok. 1910r., widokówka znajduje się na stronie internetowej http://dolny-slask.org.pl/768289,foto.html?idEntity=507275 . Zabytkowy charakter figur i ich datowanie na koniec XIX w. potwierdziła Pani konserwator K. Długosz-Niedbalec z WUOZ w Opolu.
W związku z ujawnieniem tych 3 szt. rzeźb zawnioskowałem do Urzędu Gminy o ujęcie ich w gminnym rejestrze zabytków Gminy Świerczów.
Podjąłem też zgodnie z propozycją woj. konserwatora zabytków Pana Krzysztofa Spychały stosowne działania i przeprowadziłem 17 stycznia br. rozmowy z Panem Adamem Janasem – mieszkańcem Dąbrowy i Przew. Rady Gminy Świerczów oraz Panem Grzegorzem Paduchem, mieszkańcem i członkiem Rady Gminy a także Przewodniczącym Rady Parafialnej w Dąbrowie. O odnalezieniu figur zostali poinformowani Sołtys wsi Dąbrowa p. Wojciech Janas oraz członek Rady Parafialnej p. Józef Michura. Konsultowałem także sprawę odnalezionych figur w dniu 19 stycznia br. z Zastępcą Starosty pow. namysłowskiego p. Bartłomiejem Stawiarskim i obecnym przy tej rozmowie Zastępcą Przew. Rady Powiatu p. Wojciechem Próchnickim; rozmowa dotyczyła ewentualnego dofinansowania i wsparcia Gminy Świerczów oraz Rady Sołeckiej wsi Dąbrowa w działaniach mających na celu przywrócenie tych rzeźb do godnego stanu umożliwiającego ich ponowne wyeksponowanie na terenie starego przykościelnego cmentarza we wsi Dąbrowa. Dodam, że mieszkańcy Dąbrowy są zainteresowani powrotem tych rzeźb na dawne miejsce i zamierzają wystąpić z odpowiednimi wnioskami o dofinansowanie oraz objęcie stosowną opieką konserwatorską.
Cmentarz komunalny w Dąbrowie położony jest w odległości ok. 1 km od kościoła, przy szosie w kierunku na Kuźnicę Dąbrowską, można także dojechać doń od drugiej strony, tj. od szosy w kierunku na Starościn.
Pragnę zaapelować do mieszkańców pow. namysłowskiego i Gminy Świerczów o zgłaszanie do mnie wszelkich ciekawych ruin, grobów i samotnych mogił oraz godnych upamiętnienia miejsca z terenu powiatu i gminy; proszę o zgłaszanie-ujawnianie wszelkich zapomnianych zabytków i znalezisk na mój adres e-mail: czeslaw47@o2.pl , bądź telefonicznie na nr 796 470 220.
Powiatowy Społeczny Opiekun Zabytków
Czesław Kowalczyk
Z cyklu: Zapomniane Zabytki Ziemi Namysłowskiej.