Polecane firmy: Klub Biznesu Biznes.Space

W wyścigu po dopłaty z Brukseli

Powiat namysłowski nie wykorzystuje środków europejskich dostępnych dla województwa w sposób zapewniający nadrobienie opóźnień rozwojowych.

Jak wynika z raportów Ministerstwa Rozwoju Regionalnego, nasze niewielkie województwo zajmuje na tle kraju czołowe miejsca pod względem wartości wniosków o płatność przekazanych do Komisji Europejskiej. Bazując na informacjach z wdrażania programów operacyjnych, można dziś porównać skalę i skuteczność pozyskiwania funduszy europejskich przez poszczególne powiaty. Okoliczności do podsumowania są jak najbardziej uzasadnione, ponieważ dostępne są wyniki o wykorzystaniu funduszy europejskich z poprzedniej i obecnej perspektywy finansowej. Mam na myśli programy operacyjne tj. Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego 2004 -2006 (ZPORR), Regionalny Program Operacyjny Województwa Opolskiego 2007-2013 (RPO WO) oraz Program Operacyjny Kapitał Ludzki 2007-2013 (PO KL). Dostępna wiedza pozwala zatem ocenić, czy powiat namysłowski wykorzystuje szansę rozwojową, jaka wiąże się z możliwością wykorzystania funduszy europejskich.  

Dla łatwiejszego skonsumowania informacji prezentuję je w formie graficznej.*Wykresy przedstawiają dane nt. ilości projektów zaakceptowanych do realizacji oraz wartości przyznanego dofinansowania. Z kolei mapy ilustrują w ujęciu przestrzennym procent wykorzystania środków przez powiaty w stosunku do całkowitej wartości dofinansowania w województwie. Dodatkowym elementem jest wskaźnik wyrażający wartość dofinansowania w przeliczeniu na jednego mieszkańca powiatu. Wskaźnik ten należy traktować, jako miarę efektywności zaangażowania powiatu, wynikający z konieczności porównania powiatów o różnej ilości mieszkańców. Ograniczona liczba danych o wykorzystaniu środków PO KL powoduje, że materiał opiera się o analizę ilości podpisanych umów o dofinansowanie.

 

Wykorzystanie ZPORR 2004 - 2006 w woj. opolskim

W 2009 r. końca dobiegł okres wykorzystania środków dostępnych w ramach ZPORR zaplanowanego na lata 2004 - 2006. W ubiegłym roku zakończono realizację wszystkich projektów wykorzystując 100% zakontraktowanych środków. Na ZPORR województwo opolskie otrzymało ok. 76,7 mln euro oraz dodatkowo 32 mln zł w 2008 i 2009 r. W wyniku 48 naborów ogłoszonych przez Samorząd Województwa ostatecznie zrealizowano 415 projektów na kwotę dofinansowania ok. 327 mnl zł pochodzącą z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR) i Europejskiego Funduszu Społecznego (EFS).

Z przestrzennej analizy wykorzystania środków wynika, że największym beneficjentem pomocy okazało się Opole. Sytuacja nie dziwi, ponieważ kluczowe znaczenie dla województwa powoduje, że w Opolu zrealizowano największą liczbę wniosków, a tym samym miasto skorzystało z najwyższego dofinansowania. Analogiczna sytuacja zachodzi przy analizie wykorzystania innych środków finansowych dostępnych w ramach RPO WO i PO KL.

Pozycja powiatu namysłowskiego pozostawia wiele do życzenia, gdyż znalazł się wśród czterech powiatów, które zrealizowały wyraźnie najmniejszą ilość wniosków (15, 16) wykorzystując zaledwie 2,3% środków dla całego województwa. Swoim zaangażowaniem nie odstajemy więc od powiatów z północy województwa (kluczborskiego i oleskiego) oraz powiatu krapkowickiego. Wartość przyznanego dofinansowania dla powiatu liczona na jednego mieszkańca (172,05 zł, przy średniej w województwie 316,47 zł) wskazuje, że nie możemy mierzyć się z aktywnością Głubczyc, czy Prudnika, które zajęły kolejno 2 i 3 miejsce w województwie.

Coworkingowa przestrzeń w mieście
Klub Biznesu Biznes.Space

RPO WO 2007 – 2013

Mamy już informacje nt. pierwszych trzech lat wdrażania Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Opolskiego. Zarząd Województwa pełniący rolę Instytucji Zarządzającej tego programu dysponuje kwotą 427 mln euro, tj. ok. 1,8 mld zł do wykorzystania w okresie 2007-2013 r. Dotychczas podpisano 380 umów o wartości dofinansowania 686,3 mln zł pochodzących z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR). Województwo opolskie zakontraktowało dotąd 39,2% środków, co sprawia, że zajmuje 4 miejsce w kraju (wyrażone procentowo) pod względem wartości podpisanych umów. Zdecydowana większość dotyczy przedsiębiorców (242 umowy o wartości EFRR 142,7 mln zł). Jednostki samorządu terytorialnego zawarły 101 umów o wartości 426,1 mln zł z EFRR.

Namysłowscy przedsiębiorcy i instytucje samorządu terytorialnego podpisały najmniejszą ilość wniosków otrzymując najniższe dofinansowanie w województwie. Powiat wykorzystał zaledwie 1,8% ogółu zadysponowanych środków w województwie. Wartość dofinansowania na 1 mieszkańca (281,71 zł, przy średniej w województwie 579,65 zł) plasuje nas daleko, bo na 10 pozycji przed powiatem krapkowickim i nyskim.

POKL 2007 – 2013 w woj. opolskim

Na realizacje zadań z zakresu wsparcia kapitału ludzkiego na lata 2007-2013, województwo otrzymało ponad 174 mlneuro, tj. ok. 770 mln zł z Europejskiego Funduszu Społecznego i Budżetu Państwa. Dotychczas podpisano 419 umów o wartości 156, 3 mln zł dofinansowania z EFS. Wynika z tego, że jak dotąd zakontraktowano blisko 25% środków. Jak wygląda sytuacja powiatu namysłowskiego na tle województwa? Ilość wniosków podpisanych do realizacji plasuje nas mniej więcej w połowie stawki, dzięki czemu zrealizowaliśmy ok. 9% projektów spośród wszystkich w województwie. Czy jest to jednak powód do zadowolenia? Przypomnę, że celem, jaki stoi przed realizacją PO KL skupia się oględnie mówiąc na podniesieniu poziomu aktywności zawodowej. Wszelkiego rodzaju szkolenia, warsztaty i inne formy aktywizacji służą kształtowaniu przedsiębiorczości i rozwijaniu praktycznych umiejętności niezbędnych na rynku pracy. Powiat wymaga jednak szczególnego wsparcia w tym względzie.

Na tle województwa, powiat namysłowski należy do obszarów najbardziej opóźnionych w rozwoju, o czym od lat świadczy jeden z najwyższych poziomów bezrobocia w województwie. Ubiegły rok, który upłynął pod znakiem kryzysu potwierdził problemy strukturalne powiatu. Małe uprzemysłowienie i niski poziom przedsiębiorczości spowodował, że znaleźliśmy się wśród powiatów o najwyższym wzroście stopy bezrobocia w kraju – jak podaje dziennik Rzeczpospolita.
 
Dane obrazujące skalę zaangażowania powiatów w wykorzystanie funduszy europejskich wskazują, że powiat namysłowski w minimalnym stopniu korzysta z pomocy, jaką ma do dyspozycji. Logika podpowiada, że powiat liczący 4,2% ogółu mieszkańców Opolszczyzny powinien wykorzystać proporcjonalną część dostępnych środków. Tymczasem w okresie obejmującym lata 2004 - 2006 powiat sięgnął po ok. 7,53 mln zł wykorzystując 2,3% dostępnej puli środków w ZPORR. W obecnym okresie wydatkowania obejmującym lata 2007 - 2013 wartość tych środków jest najmniejsza w regionie i wynosi 12,3 mln zł, co stanowi 1,8% ogółu dofinansowania z RPO WO. Przyczyną tak niskiej wartości jest najmniejsza ilość złożonych wniosków i w naturalnej konsekwencji najmniejsze dofinansowanie do realizowanych projektów.
Dotychczasowe doświadczenia wielu regionów dowodzą, że wydatkowanie środków europejskich dostępnych w ramach regionalnych programów operacyjnych pozwala ożywić lokalną gospodarkę, decydując o znaczącym wsparciu infrastruktury, przedsiębiorczości i zasobów ludzkich. Są gotowym narzędziem, aby z niego skorzystać. Przeważająca ilość faktów przemawia niestety za tym, że w porównaniu z resztą regionu wykorzystujemy nieproporcjonalnie niską ilość dostępnych środków. Istnieje zatem uzasadniona obawa, że jeśli w najbliższej przyszłości powiat nie zwiększy sprawności w wydatkowaniu środków europejskich może w ten sposób znacznie pogłębić różnice i dystans w stosunku do reszty regionu.
Następny materiał, którym pragnę Państwa zainteresować poświęcę kwestii wzmocnienia atrakcyjności inwestycyjnej powiatu poprzez instrumenty finansowe Specjalnej Strefy Ekonomicznej.
 
* Materiał źródłowy dostępny jest na stronie internetowej Opolskiego Urzędu Wojewódzkiego. Dane (według stanu na 16 grudnia 2009 r.) pochodzą z instytucji odpowiedzialnych za koordynację i wdrażanie programów operacyjnych w woj. opolskim, tj. Departament Programów Operacyjnych Urzędu Marszałkowskiego Województwa Opolskiego oraz Wojewódzki Urząd Pracy.

Dodano 1 komentarz

 Po "skonsumowaniu informacji" [cytat za autorem, Tutajbylcem :)] wysnułem wniosek pobieżny:

wojewoda opolski może spać spokojnie, bo ma wyniki w konsumpcji :) środków europejskich, a starosta namysłowski nie.

Ale czy wniosek ten jest uczciwy? Mam wątpliwości. Gołym okiem widać, że w Pokoju i Namysłowie sporo się inwestuje - i to właśnie z wykorzystaniem środków europejskich. Jakiś zastój panuje przede wszystkim w gminach Domaszowice, Świerczów i chyba jednak Wilków. Wolałbym, aby informacja o wykorzystaniu środków z Brukseli była rozbita na gminy typowo wiejskie i miejsko-gminne. Poza tym o wykorzystaniu środków decydują nie tylko urzędnicy starostów, burmistrzów i wójtów, ale również np. proboszczowie i lokalni przedsiębiorcy.